Eureka! Institutional Repository

Η παρούσα εργασία διερευνά τη λογοδοσία στο πλαίσιο της σχολικής κοινότητας. Συγκεκριμένα, βάσει των απόψεων και των εμπειριών των συμμετεχόντων στην έρευνα εκπαιδευτικών διερευνά τους τύπους λογοδοσίας που λαμβάνουν χώρα σ’ αυτήν, τις σχέσεις λογοδοσίαςμεταξύ των εμπλεκομένων, το περιεχόμενο λογοδοσίας, τη διαδικασία με την οποία αυτή λαμβάνει χώρα μεταξύ των μελών της κοινότητας και την αναγκαιότητά της ή μη στη δημοκρατική λειτουργία της σχολικής μονάδας και της σχολικής κοινότητας. Στην έρευνα συμμετέχουν διευθυντές και υποδιευθυντές, καθώς και εκπαιδευτικοί που δεν κατέχουν κάποια θέση. Το εργαλείο συλλογής δεδομένων αποτελεί η ποιοτική συνέντευξη βάθους και από τα αποτελέσματα της ανάλυσης του ποιοτικού υλικού προκύπτει ότι στο πλαίσιο της ελληνικής σχολικής κοινότητας λαμβάνει χώρα ένα ποικίλο δίκτυο σχέσεων λογοδοσίας με διαφορετικό, αλλά και κοινό περιεχόμενο μεταξύ των εκπαιδευτικών, του διευθυντή, των προϊστάμενων αρχών, των μαθητών, των γονέων και της τοπικής κοινότητας. Διακρίνεται ο τύπος της ιεραρχικής, γραφειοκρατικής λογοδοσίας, ιδιαίτερα μεταξύ διευθυντή και προϊστάμενης αρχής, ο τύπος της νομικής λογοδοσίας που ρυθμίζει τις σχέσεις και τη συμπεριφορά των μελών της σχολικής κοινότητας, αλλά και άτυπες μορφές λογοδοσίας, όπως η εσωτερικευμένη λογοδοσία, η κοινωνική λογοδοσία δικτύων, η συναδελφική λογοδοσία μεταξύ των εκπαιδευτικών, αλλά και σε μία περίπτωση η λογοδοσία της «οιωνεί» αγοράς. Ο τύπος της δημοκρατικής λογοδοσίας που βασίζεται στις αμοιβαίες σχέσεις διαλόγου και συζήτησης φαίνεται να λαμβάνει χώρα κυρίως στο πλαίσιο των συνεδριάσεων του συλλόγου διδασκόντων, εφόσον θεσμοθετημένες δημοκρατικές διαδικασίες που αφορούν στο σχολικό συμβούλιο και στα μαθητικά συμβούλια, φαίνεται να δυσλειτουργούν. Από τις διαστάσεις της λογοδοσίας, ο έλεγχος και η αξιολόγηση θεωρούνται αναγκαίες διαδικασίες στο πλαίσιο της δημοκρατικής λειτουργίας του σχολείου, εφόσον δεν προβλέπονται ποινές και κυρώσεις και εφόσον αποσκοπούν στην ανατροφοδότηση και βελτίωση της λειτουργίας της σχολικής μονάδας και της εκπαιδευτικής διαδικασίας που λαμβάνει χώρα σ’ αυτήν.