Eureka! Institutional Repository

Το γένος Helichrysum περιλαμβάνει πάνω από 500 είδη με εξάπλωση σε όλο σχεδόν τον κόσμο, πολλά εκ των οποίων καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά. Στην Ελλάδα υπάρχουν έντεκα είδη και υποείδη (taxa). Tο Helichrysum orientale (L.) Vaill. (Asteraceae), με κοινά ονόματα αμάραντος, αθάνατος, ή σεμπερβίβα είναι ένα πολυετές χασμόφυτο που αυτοφύεται σε βραχώδεις περιοχές της χώρας μας και εξαπλώνεται στις Κυκλάδες, την Κρήτη, σε νησιά του Δυτικού και Ανατολικού Αιγαίου και την Τουρκία. Η έρευνα που παρουσιάζεται αποσκοπεί στην καλλιέργεια του H. orientale στον αγρό ως ένα νέο ανθοκομικό είδος με εμπορικό ενδιαφέρον, τόσο για την παραγωγή αποξηραμένων και δρεπτών ανθέων, όσο για τα αιθέρια έλαιά του που βρίσκουν ποικίλες εφαρμογές (π.χ. κοσμητολογία). Η πιλοτική καλλιέργεια του H. orientale γίνεται σε αγρό της Βόρειας Ελλάδας, σε περίοδο εκτός εποχής άνθισης, εφαρμόζοντας καινοτόμες λιπάνσεις ακριβείας. Το φυτικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε για τον πειραματισμό προέρχονταν από 3 γονότυπους μητρικών φυτών που διατηρούνταν εκτός τόπου σε φυτοδοχεία, στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων. Τα μητρικά φυτά του H. orientale συλλέχθηκαν από το φυσικό περιβάλλον των βουνών της Αιγιάλης στην Αμοργό, με ειδική άδεια συλλογής φυτικού υλικού από τη φύση. Ο μαζικός πολλαπλασιασμός των φυτών έγινε αγενώς (με μοσχεύματα) την άνοιξη και η ανάπτυξή τους σε φυτοδοχεία 0,5 L για 3 μήνες στο θερμοκήπιο. Η καλλιέργεια του ανατολικού ελίχρυσου στον αγρό έγινε σε 6 τυχαιοποιημένες ομάδες των 8 φυτών, μετά το τέλος της περιόδου φυσικής ανθοφορίας του είδους (Απρίλιος-αρχές Ιουνίου). Η φύτευση των αναπτυγμένων φυτών H. orientale πραγματοποιήθηκε σε πειραματικό τεμάχιο αγρού επικαλυμμένου με εδαφόπανο, σε ελαφρά υπερυψωμένες σειρές με διαστήματα 40 cm μεταξύ των φυτών και 80 cm μεταξύ των σειρών. Επιλέχθηκαν δύο ολοκληρωμένα σχήματα λιπάνσεων με διαφορές σε οργανικό άζωτο και ασβέστιο και σε νιτρική αμμωνία και νιτρικό ασβέστιο. Οι λιπάνσεις εφαρμόστηκαν κάθε 7-10 μέρες για 3 μήνες: (α) διαφυλλικά, (β) με ριζοπότισμα (γ) και με τους δύο τρόπους. Τα αποτελέσματα των μεταχειρίσεων στον αγρό για την περίοδο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου (μετά το τέλος της περιόδου φυσικής ανθοφορίας του είδους) έδειξαν ότι: (i) μεγαλύτερος αριθμός ροζετών παρατηρήθηκε στο μάρτυρα και τη συμβατική λίπανση με ριζοπότισμα (μέσος όρος: 20,33 και 18,67 ροζέτες/φυτό, αντίστοιχα), (ii) μεγαλύτερο ύψος φυτών παρατηρήθηκε στις μεταχειρίσεις του μάρτυρα, της οργανικής και συμβατικής συνδυαστικής (διαφυλλική-ριζοπότισμα) λίπανσης (10,13 cm, 9,50cm και 9,67 cm, αντίστοιχα), (iii) μεγαλύτερο χλωρό βάρος και ξηρό βάρος φύλλων και μεγαλύτερο συνολικό βάρος ανά φυτό καταγράφηκαν στη μεταχείριση της συμβατικής λίπανσης με ριζοπότισμα (5,26 g, 1,95 g και 8,43 g, αντίστοιχα), (iv) μεγαλύτερη συνολική ξηρή βιομάζα φυτού καταγράφηκε στις μεταχειρίσεις του μάρτυρα, της συμβατικής συνδυαστικής λίπανσης και της συμβατικής λίπανσης με ριζοπότισμα (4,09g, 3,86g και 3,85g αντίστοιχα). Έχουν σχεδιαστεί αντίστοιχα επιπρόσθετα πειράματα σε άλλες εποχές, ώστε να διερευνηθεί η δυνατότητα καλλιέργειας του ανατολικού ελίχρυσου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους