Συσχέτιση των επιπέδων ινσουλίνης νηστείας με την επίπτωση της υπογλυκαιμίας σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 που λαμβάνουν σουλφονυλουρίες (Master thesis)
Κολόκας, Κωνσταντίνος
INTRODUCTION: Over the last decade, several new drugs have been added to the treatment of type 2 Diabetes Mellitus (T2DM). However, sulfonylureas are still widely used by Primary Care physicians. The most common side effect of sulfonylureas is
hypoglycemia. Hypoglycemia is an obstacle to good glycemic control, exposing patients to
increased risk for cardiovascular events and adversely affecting their quality of life.
OBJECTIVE: The purpose of this study is to evaluate the correlation between
fasting insulin levels and incidence of hypoglycemia in patients with T2DM receiving
sulfonylureas as well as to determine the differentiation of sulfonylureas in fasting insulin
levels and the incidence of hypoglycemia.
METHODOLOGY: The study included 58 patients with T2DM who had been
prescribed with sulfonylureas for more than 2 years. Somatometric features, dietary habits,
physical activity and full medical history were recorded. The number of hypoglycemia
events, confirmed or just symptomatic, was recorded in a specific questionnaire and this
number was correlated with the fasting insulin levels and the type of drug received.
RESULTS: Fasting insulin was found to have a low, positive, and statistically
significant correlation with the number of mild cases of hypoglycemia per year (rho =
0.279 p = 0.034), and a moderately positive and statistically significant correlation with the
number of severe hypoglycemic events per month (rho = 0.349 p = 0.007). Patients taking
glimepiride had statistically and significantly higher median mild hypoglycemic episodes
during the previous month (p <0.001) and previous year (p <0.001), compared to patients
receiving gliclazide. As for fasting serum insulin levels, there is no statistically significant
difference between the sulfonylureas (p = 0.591).
CONCLUSIONS: The episodes of hypoglycemia with the new generation of
sulfonylureas are rare and appear to vary depending on the medication used (glimepiride or
gliclazide). Fasting insulin level could be a predictor of hypoglycemia in patients with
T2DM on sulfonylureas.
| Institution and School/Department of submitter: | Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας / Τμήμα Νοσηλευτικής |
| Subject classification: | Type 2 diabetes--Diagnosis Διαβήτης τύπου 2--Διάγνωση Hypoglycemia Υπογλυκαιμία Hypoglycemic sulphonylureas--Physiological effect Υπογλυκαιμικές σουλφονυλουρίες--Φυσιολογική επίδραση Insulin Ινσουλίνη |
| Keywords: | Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2;Διάγνωση;Υπογλυκαιμία;Ινσουλίνη;Σουλφονυλουρίες;Type 2 diabetes;Diagnose;Hypoglycemia;Insulin;Sulfonylureas |
| Description: | Μεταπτυχιακή εργασία - Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας – Τμήμα Νοσηλευτικής, 2017 α.α. 8889 |
| URI: | http://195.251.240.227/jspui/handle/123456789/14485 |
| Item type: | masterThesis |
| General Description / Additional Comments: | Μεταπτυχιακή εργασία |
| Subject classification: | Type 2 diabetes--Diagnosis Διαβήτης τύπου 2--Διάγνωση Hypoglycemia Υπογλυκαιμία Hypoglycemic sulphonylureas--Physiological effect Υπογλυκαιμικές σουλφονυλουρίες--Φυσιολογική επίδραση Insulin Ινσουλίνη |
| Submission Date: | 2022-05-14T13:55:17Z |
| Item language: | el |
| Item access scheme: | free |
| Institution and School/Department of submitter: | Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας / Τμήμα Νοσηλευτικής |
| Publication date: | 2017-09-20 |
| Bibliographic citation: | Κολόκας Κωνσταντίνος, Συσχέτιση των επιπέδων ινσουλίνης νηστείας με την επίπτωση της υπογλυκαιμίας σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 που λαμβάνουν σουλφονυλουρίες, Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας / Τμήμα Νοσηλευτικής, Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος, 2017 |
| Abstract: | ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια συχνή πάθηση, η οποία
προκαλεί σοβαρές επιπλοκές που επηρεάζουν τόσο την ποιότητα της ζωής των ασθενών,
όσο και το προσδόκιμο επιβίωσής τους. Την τελευταία δεκαετία προστέθηκαν αρκετά νέα
φάρμακα στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Ωστόσο, οι
σουλφονυλουρίες ακόμα και σήμερα χρησιμοποιούνται ευρέως από τους γιατρούς της
Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Η πιο συχνή παρενέργεια των σουλφονυλουριών
σύμφωνα με τις μελέτες είναι η υπογλυκαιμία. Οι συχνές υπογλυκαιμίες αποτελούν
εμπόδιο για την καλή γλυκαιμική ρύθμιση, εκθέτουν τους ασθενείς σε αυξημένο κίνδυνο
για καρδιαγγειακά συμβάματα και επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα της ζωής του
ασθενούς.
ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της έρευνας είναι να αξιολογηθεί η συσχέτιση των επιπέδων
ινσουλίνης νηστείας με την επίπτωση της υπογλυκαιμίας σε ασθενείς με σακχαρώδη
διαβήτη τύπου 2 που λαμβάνουν σουλφονυλουρίες, καθώς και να διαπιστωθεί η
διαφοροποίηση των σουλφονυλουριών ως προς τα επίπεδα ινσουλίνης νηστείας και ως
προς την επίπτωση της υπογλυκαιμίας.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Το δείγμα αποτέλεσαν 58 ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη
τύπου 2 που ελάμβαναν σουλφονυλουρίες για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 2 ετών.
Καταγράφηκαν τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά, οι διατροφικές συνήθειες, η σωματική
δραστηριότητα, καθώς και το πλήρες ιατρικό ιστορικό. Επίσης καταγράφηκε με ειδικό
ερωτηματολόγιο ο αριθμός υπογλυκαιμιών, επιβεβαιωμένων ή απλώς συμπτωματικών και
συσχετίστηκε ο αριθμός τους με τα επίπεδα ινσουλίνης νηστείας καθώς και με το είδος
του λαμβανόμενου φαρμάκου.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η τιμή της ινσουλίνης νηστείας βρέθηκε να έχει μία χαμηλή
θετική στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τον αριθμό των ήπιων περιστατικών
υπογλυκαιμίας το χρόνο (rho=0,279 p=0,034), καθώς και μια μέτρια θετική στατιστικά
σημαντική συσχέτιση με τον αριθμό των σοβαρών περιστατικών υπογλυκαιμίας το μήνα
(rho=0,349 p=0,007). Από τις συγκρίσεις μεταξύ των σουλφονυλουριών ως προς τα
επεισόδια σοβαρών και ήπιων υπογλυκαιμιών των ασθενών βρέθηκε ότι οι ασθενείς που
λάμβαναν γλιμεπιρίδη είχαν στατιστικά σημαντικά μεγαλύτερη διάμεσο τιμή ήπιων
υπογλυκαιμικών επεισοδίων κατά τον τελευταίο μήνα (p<0,001) και τον τελευταίο χρόνο
2
(p<0,001), σε σύγκριση με τους ασθενείς που λάμβαναν γλικλαζίδη αντίστοιχα. Ως προς
τα επίπεδα ινσουλίνης ορού νηστείας δεν φαίνεται να υπάρχει στατιστικά σημαντική
διαφορά μεταξύ των σουλφονυλουριών (p=0,591).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Τα επεισόδια υπογλυκαιμίας με τις σουλφονυλουρίες νέας
γενιάς είναι σπάνια και φαίνεται να διαφέρουν ανάλογα με το χρησιμοποιούμενο
σκεύασμα (γλιμεπιρίδη ή γλικλαζίδη). Η τιμή ινσουλίνης νηστείας θα μπορούσε να
αποτελέσει ένα δείκτη πρόβλεψης υπογλυκαιμιών σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη
τύπου 2 που λαμβάνουν σουλφονυλουρίες INTRODUCTION: Over the last decade, several new drugs have been added to the treatment of type 2 Diabetes Mellitus (T2DM). However, sulfonylureas are still widely used by Primary Care physicians. The most common side effect of sulfonylureas is hypoglycemia. Hypoglycemia is an obstacle to good glycemic control, exposing patients to increased risk for cardiovascular events and adversely affecting their quality of life. OBJECTIVE: The purpose of this study is to evaluate the correlation between fasting insulin levels and incidence of hypoglycemia in patients with T2DM receiving sulfonylureas as well as to determine the differentiation of sulfonylureas in fasting insulin levels and the incidence of hypoglycemia. METHODOLOGY: The study included 58 patients with T2DM who had been prescribed with sulfonylureas for more than 2 years. Somatometric features, dietary habits, physical activity and full medical history were recorded. The number of hypoglycemia events, confirmed or just symptomatic, was recorded in a specific questionnaire and this number was correlated with the fasting insulin levels and the type of drug received. RESULTS: Fasting insulin was found to have a low, positive, and statistically significant correlation with the number of mild cases of hypoglycemia per year (rho = 0.279 p = 0.034), and a moderately positive and statistically significant correlation with the number of severe hypoglycemic events per month (rho = 0.349 p = 0.007). Patients taking glimepiride had statistically and significantly higher median mild hypoglycemic episodes during the previous month (p <0.001) and previous year (p <0.001), compared to patients receiving gliclazide. As for fasting serum insulin levels, there is no statistically significant difference between the sulfonylureas (p = 0.591). CONCLUSIONS: The episodes of hypoglycemia with the new generation of sulfonylureas are rare and appear to vary depending on the medication used (glimepiride or gliclazide). Fasting insulin level could be a predictor of hypoglycemia in patients with T2DM on sulfonylureas. |
| Table of contents: | Κατάλογος εικόνων…………………………………………………………………………x Κατάλογος πινάκων………………………………………………………………………xii Συντομογραφίες και σύμβολα..………………………………………………………..…xiv ΠΕΡΙΛΗΨΗ………………………………………………………………………………...1 ΑBSTRACT……………………………………………………………………………...…3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ……………………………………………………………………………...…4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ………………………………………………………………………………....5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ………………………………...…6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ……….……..……………....6 2.1 Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1…………………………………..…………..…6 2.2 Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2…... ………………………………………..…..7 2.3 Άλλοι ειδικοί τύποι σακχαρώδους διαβήτη………………………………….…7 2.4 Σακχαρώδης διαβήτης της κύησης……………………..…………………….…7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ……………………………….…9 3.1 Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης……………………………………………………9 3.2 Προδιαβήτης……………………………………………………………...……10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4. ΒΑΣΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ …………….…12 4. 1 Φάσεις έκκρισης ινσουλίνης……………… …………………………………15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ATP ΔΙΑΥΛΟΙ ΚΑΛΙΟΥ ΣΤΑ Β ΚΥΤΤΑΡΑ……………………………………………………………………………...…18 5.1 Νουκλεοτιδική ρύθμιση των KATP διαύλων………………………………..…22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. O ΥΠΟΔΟΧΕΑΣ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ……………………………….…23 vi ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΙΑΒΙΒΑΣΗΣ ΤΟΥ ΜΥΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ……………………………………………………….……………………24 7.1 Ενδογενή υποστρώματα των υποδοχέων ινσουλίνης……………………….…24 7.2 Η κινάση της τριφωσφορικής φωσφατιδυλ-ινοσιτόλης (PI3K)……………….25 7.3 Η ΑΚΤ/πρωτεινική κινάση……………………………………………………26 7.4 Η Άτυπη πρωτεινική κινάση c (a PKCs)………………………………………28 7.5 Η οδός των Ras–MAPK……………………………………………………….28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8. ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΣΤΟΥΣ ΙΣΤΟΥΣ……………...…………29 8.1 Ήπαρ και ινσουλίνη………………………………………………………...…29 8.2 Σκελετικοί μύες και ινσουλίνη………………………………………………...30 8.3 Λιπώδης ιστός και ινσουλίνη………………………………………………….31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2………………………………..32 9.1 Η φυσική ιστορία του διαβήτη τύπου 2……………………………………….32 9.2 Αίτια σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 …………………………………………...34 9.3 Παθογένεια σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2……………………………………..36 9.4 Απόπτωση β-κύτταρου………………………………………………………...37 9.4.1 Γλυκοτοξικότητα…………………………………………………….37 9.4.2 Λιποτοξικότητα……………………………………………………...38 9.4.3 Εναπόθεση αμυλοειδούς…………………………………………….38 9.4.4 Μιτοχονδριακό και ενδοπλασματικό στρες…………………………38 9.5 Ινσουλινοαντίσταση…………………………………………………………...39 9.5.1 Το μονοπάτι της PKB/AΚΤ…………………………………………40 vii 9.5.2 Μεταλλάξεις στις IRS πρωτεΐνες……………………………………40 9.5.4 Φωσφορυλίωση σερίνης-θρεονίνης…………………………………40 9.5.6 Οικογένεια πρωτεϊνών FOX…………………………………………41 9.5.7 Η οδός της PI3 κινάσης……………………………………………...41 9.5.8 Πρωτεϊνική κινάση C………………………………………………..42 9.5.9 PC1 παράγοντας……………………………………………………..42 9.5.10 Λιπώδης ιστός……………………………………………………...42 9.5.11 Μιτοχονδριακή δυσλειτουργία……………………………………..43 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 . ΣΟΥΛΦΟΝΥΛΟΥΡΙΕΣ……………………………………………….44 10.1 Ιστορική ανάδρομη…………………………………………………………...44 10.2 Δομή σουλφονυλουριών……………………………………………………...44 10.3 Θέσεις σύνδεσης σουλφονυλουριών…………………………………………45 10.4 Τρόπος δράσης σουλφονυλουριών…………………………………………..47 10.4.1 Πλειότροπες δράσεις σουλφονυλουριών…………………………..48 10.5 Φαρμακοκινητική σουλφονυλουριών………………………………………..49 10.6 Αξιολόγηση υπογλυκαιμικής δράσης………………………………………..52 10.7 Αποτελεσματικότητα στη μείωση των μακροαγγειακών και μικροαγγειακών επιπλοκών……………………………………………………….....................52 10.8 Παρενέργειες σουλφονυλουριών…………………………………………….53 10.8.1 Υπογλυκαιμία………………………………………………………53 10.8.2 Αύξηση βάρους…………………………………………………….54 10.8.3 Σπάνιες παρενέργειες………………………………………………55 viii 10.9 Δευτεροπαθής αστοχία σουλφονυλουριών…………………………………..55 10.10 Καρδιαγγειακή ασφάλεια…………………………………………………...56 10.10.1 Ισχαιμικό preconditioning………………………………………..56 10.11 Ενδείξεις χορήγησης σουλφονυλουριών……………………………………57 10.12 Αντενδείξεις χορήγησης σουλφονυλουριών………………………………..57 10.13 Χαρακτηριστικά σουλφονυλουριών που κυκλοφορούν στην Ελλάδα……..58 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11. ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΥΠΟΥ 2.......59 11.1 Ορισμός υπογλυκαιμίας……………………………………………………...59 11.2 Ορολογία υπογλυκαιμίας…………………………………………………….60 11.3 Συμπτώματα υπογλυκαιμίας………………………………………………….61 11.4 Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση υπογλυκαιμίας…………………….62 11.5 Επιπτώσεις υπογλυκαιμίας…………………………………………………...64 11.5.1 Υπογλυκαιμία και εγκέφαλος………………………………………64 11.5.2 Τροχαία ατυχήματα και υπογλυκαιμία…………………………….65 11.5.3 Υπογλυκαιμία και καρδιαγγειακό σύστημα………………………..65 11.5.4 Ποιότητα ζωής……………………………………………………...68 11.5.5 Επιπτώσεις στο κόστος θεραπείας……………………….………...69 ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ ………………………………………………………………………….71 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12. ΣΚΟΠΟΣ………………………………………………………………..71 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ………………………………………………71 13.1 Κριτήρια εισόδου ασθενών στη μελέτη…………………………………...…71 ix 13.2 Κριτήρια αποκλεισμού ασθενών από τη μελέτη…………………………….71 13.3 Πρωτόκολλο της μελέτης…………………………………………………….72 13.4 Ερευνητικά εργαλεία……..……………….………………………………….72 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ……………………….……………………………74 14. 1 Στατιστική ανάλυση…………………………………………………………74 14. 2 Δείγμα της μελέτης…………………………………………………………..75 14.3 Κλινικά χαρακτηριστικά του δείγματος……………………………………...76 14.4 Συγκρίσεις μεταξύ των δύο φύλων…………………………………………..79 14.5 Συγκρίσεις μεταξύ των σουλφονυλουριών…………………………………..83 14.6 Συσχετίσεις μεταβλητών……………………………………………………..87 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15. ΣΥΖΗΤΗΣΗ- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ …………………………................91 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ…………………………………………………………………………..96 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ……………………………………………………………….……….117 Α. Ερωτηματολόγιο υπογλυκαιμίας ……………………………………………………..117 Β. Ιατρικό Ιστορικό……………………………………………………………………...119 Γ. Έντυπο συγκατάθεσης………………………………………………………………...122 Δ. Βεβαίωση εκπόνησης Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας……………………..123 Ε. Άδεια εκπόνησης Εργασίας………………………………………………………...…124 ΣΤ.Συσχέτιση της γλικλαζίδης με τις υπόλοιπες κλινικές παραμέτρους……….………..125 Ζ. Συσχέτιση της γλιμεπιρίδης με τις υπόλοιπες κλινικές παραμέτρους………………...127 |
| Advisor name: | Κώτσα, Καλλιόπη |
| Examining committee: | Κώτσα, Καλλιόπη Καζάκος, Κυριάκος Χατζηδημητρίου, Μαρία |
| Publishing department/division: | Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας / Τμήμα Νοσηλευτικής |
| Publishing institution: | ihu |
| Number of pages: | 143 |
| Appears in Collections: | Μεταπτυχιακές Διατριβές |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| Κολόκας Κωνσταντίνος.pdf | Κολόκας, Μεταπτυχιακή | 3.38 MB | Adobe PDF | View/Open |
Please use this identifier to cite or link to this item:
This item is a favorite for 0 people.
http://195.251.240.227/jspui/handle/123456789/14485
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.
