Eureka! Institutional Repository

Τα εμβόλια είναι βιολογικές παρασκευές οι οποίες παρέχουν ανοσία στον οργανισμό απέναντι σε κάποιο παθογόνο μικροοργανισμό ή ιό. Η χρήση τους εξαφάνισε κυριολεκτικά κάποιες ασθένειες ενώ μείωσε ραγδαία την νοσηρότητα και την επίπτωση σε άλλες. Σε πρακτικό επίπεδο η αποτελεσματικότητα και το χαμηλό τους κόστος τα ανέδειξαν σε ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία της προληπτικής ιατρικής. Βέβαια όπως και σε οποιοδήποτε άλλο φάρμακο πρέπει να γίνεται σωστή χρήση τους με γνώμονα το γεγονός ότι τα εμβόλια δεν είναι πανάκεια .Αφενός πρέπει να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης αφετέρου να λαμβάνονται υπόψιν οι αντενδείξεις και οι παρενέργειες του εκάστοτε εμβολίου. Ο έλεγχος οφείλει να είναι εξονυχιστικός όπως και η έγκριση από διάφορους οργανισμούς ανεξάρτητων συμφερόντων ώστε να διασφαλιστεί η προστασία των εμβολιασθέντων. Γεγονός πάντως αποτελεί ότι σε χώρες στις οποίες υπάρχει συγκεκριμένο και εφαρμόσιμο πρόγραμμα εμβολιασμού του πληθυσμού τους τα ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας που αφορούν τις μεταδοτικές ασθένειες έχουν μειωθεί σημαντικά. Οι νοσηλευτές ως επαγγελματίες υγείας έχουν σημαντικό ρόλο στην προάσπιση της υγείας του κοινωνικού συνόλου και επομένως η όσο το δυνατόν πληρέστερη εμβολιαστική κάλυψη του είναι ένας από τους επαγγελματικούς στόχους που πρέπει να θέτουν. Η ενημέρωση πάνω στις τελευταίες ανακαλύψεις , η κριτική σκέψη βασισμένη στην επιστήμη και το κατάλληλο εκπαιδευτικό υπόβαθρο αποτελούν στοιχεία που πρέπει να κατέχει ένας νοσηλευτής ώστε να εκπληρώσει αυτόν τον στόχο. Ο 21ος αιώνας αναμένεται να φέρει αλματώδεις προόδους στην έρευνα των εμβολίων. Νέα νοσήματα όπως το σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας και ο καρκίνος με μεγάλη επίπτωση στον παγκόσμιο πληθυσμό έχουν μπει στο στόχαστρο των επιστημόνων για την παραγωγή αποτελεσματικών εμβολίων εναντίον τους. Παλαιότερα νοσήματα έχουν κάνει ξανά την εμφάνιση τους απαιτώντας και αυτά μέτρα για την εξάλειψη τους. Αυτές οι προκλήσεις σε συνδυασμό με την χρήση νέων τεχνολογιών όπως η τεχνολογία ανασυνδυασμένου DNA θα φέρουν την παραγωγή των εμβολίων σε ένα εντελώς νέο επίπεδο. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι αρχικά η μελέτη των εμβολίων ως φαρμακευτικό παρασκεύασμα, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα τους αλλά και η συμβολή τους στην καταπολέμηση των ασθενειών. Επιπλέον θα αναλυθεί ο ρόλος των νοσηλευτών και οι νοσηλευτικές παρεμβάσεις όσον αφορά στους εμβολιασμούς ενώ θα γίνει αναφορά στο αντιεμβολιαστικό κίνημα και τις αιτίες του. Στο πρώτο κεφάλαιο θα αναλυθούν οι βασικοί ορισμοί, η ιστορία, η ετυμολογική ανάλυση των εμβολίων καθώς και οι παρενέργειες και οι αντενδείξεις αυτών. Ακόμα θα γίνει αναφορά στην αποτελεσματικότητά τους. Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται σε ζητήματα που αφορούν γενικά τα εμβόλια όπως τα έκδοχα που προστίθενται, ο τρόπος χορήγησης, η ηλικία έναρξης εμβολιασμών, οι εμβολιασμοί ενηλίκων και ταξιδιωτών, ενώ γίνεται μία εκτενής αναφορά όσον αφορά την έρευνα. Στο τρίτο κεφάλαιο θα αναφερθούμε στις κυριότερες ασθένειες που αντιμετωπίζονται με τον εμβολιασμό, στην δομή των μικροοργανισμών που τις προκαλούν και σε σχετικά επιδημιολογικά στοιχεία. Το τέταρτο κεφάλαιο αναφέρεται στις νοσηλευτικές παρεμβάσεις και τον πολύ σημαντικό ρόλο του νοσηλευτή αναφορικά με τους εμβολιασμούς. Στο πέμπτο κεφάλαιο θα αναφερθούμε στον εμβολιασμό στην Ελλάδα αναλύοντας το πρόγραμμα των εμβολιασμών στη χώρα, τα σκευάσματα εμβολίων που κυκλοφορούν καθώς και τα ποσοστά των εμβολιασθέντων. Το έκτο κεφάλαιο θίγει το θέμα της αμφισβήτησης των εμβολίων διερευνώντας τις αιτίες πίσω από το αντιεμβολιαστικό κίνημα και προτείνοντας παράλληλα λύσεις. Τέλος στο έβδομο κεφάλαιο περιλαμβάνονται τα συμπεράσματα και οι προτάσεις που προέκυψαν από την παρούσα ανασκοπική μελέτη.